21.yüzyıla damgasını vuran şirket türlerinin sermaye şirketleri olduğu hususunda hiç şüphe yoktur. Sermaye şirketleri vasıtasıyla büyük yatırımlara imza atılmış olup dev projelerin gerçekleştirilmesi mümkün kılınmıştır. Bununla birlikte bu şirketlerin yöneticileri ve müdürleri büyük sermayeleri kontrol etmeye başlamıştır. Yöneticiler ve müdürler bu kontrol sürecinde bazen ihmallerle şirketlere, pay sahiplerinin ve şirket alacaklılarının zarara uğramasına sebep olmaktadırlar. Uğranılmış olan bu zararların teminat altına alınabilmesi, yönetici ve müdürlerin görevlerini yerine getirirken rahatlatılmalarının sağlana bilmesi için bir mekanizmaya ihtiyaç duyulmuştur. Bu ihtiyaca cevap veren müessese yönetici ve müdürlerin sorumluluğu sigortasıdır. Yönetici ve müdürlerin sorumluluğu sigortası genel bir çerçevede incelenmiş, sigortanın çeşitli türleri, bu türlere göre değişen tarafları hem ulusal hem de uluslararası hukuk çerçevesinde ele alınmıştır.
14 Şubat 2011 tarihli resmî gazetede yayımlanan 6102 sayılı Türk ticaret kanunu ve kanunun maddelerinde değişiklik yapan 6335 sayılı kanun 1 Temmuz 2012 de yürürlüğe girmiştir.
“Şeffaflık, hesap verilebilirlik sorumluluk “temel ilkelerine dayanan Yeni Türk ticaret kanunu özellikle de kurumsal yönetim ve profesyonel yönetim alanında şirketler ve yöneticiler için birçok yeniliği, değişikliği ve sorumluluğu beraberinde getirdi. Çağımızda yöneticilerin maruz kalacağı risklerin artmış olmasına bağlı olarak kanunda yer alan yönetici sorumluluk sigortasına talepler artacaktır.
“Söz konusu poliçe sadece Türkiye’de değil, tüm dünyada geçerlidir “
Peki, yönetici ve müdürlerin sorumluluk sigortasının; İçeriği nedir? Neleri kapsar? Kimler sigorta yaptırabilir?
- Yönetici sorumluluk sigortası kapsamı ve teminatları nedir?
Şirket ve bağlı ortaklarının yönetim kurulu üyelerinin, yöneticilerinin ve yönetici veya denetleyici olarak hareket eden şirket çalışanlarının görevlerini yerine getirirken yapabilecekleri;
Hata veya ihmalleri, ihlalleri, kusuru, yanlış beyanı sebebi ile sorumluluklarını yerine getirememesi sonucu zarara uğrayan üçüncü şahısların tazminat taleplerini, oluşan zararların kendilerinden talep edilmesi sonucu ortaya çıkan aşağıdaki teminatları kapsamaktadır.
- Sigortalı aleyhine dava açılması sonucu oluşan savunma masrafları
- Menkul kıymetlerle ilgili olarak şirket aleyhine yapılan tazminat talepleri
- Sigortalıya resmî kurumlar tarafından kesilen idari para cezaları
- Adli teminat ve resmî kefalet giderleri
- Haksız yere işten çıkarma
- iş sözleşmesinin ihlali
- Haksız disiplin cezası
- İş yerinde taciz
- Haksız yere terfi ettirmeme
- İş hukukunun ihlali vs.
- İflas memuru veya tasfiye memuru tarafından doğrudan veya dolaylı olarak şirket adına yapılan tüm talepler
- İflas sonucu ortaklar ve alacaklılar tarafından açılan davalar neticesinde sigortalı kişiler tarafından maruz kalınan tazminatlar
- Sigortalının çevre kirliliği ile ilgili sorumluluklarını yerine getirmemesi sonucu şirketin uğradığı zararın ortaklar tarafından talep edilmesi sonucu oluşan zararlar
Aslında yöneticilerin sorumlulukları bu bahsettiğimiz sorumluluklarla sınırlı kalmamaktadır. İstihdam ile ilgili sorumluluklar, borçlar kanunu vs. kanunda belirtilen yükümlülükler ilk akla gelenlerdir.
Kimler sigortalanabilir?
- Şirkette ve bağlı ortaklarında görev yapan yönetim kurulu üyeleri (bağımsız yönetim kurulu üyeleri de dahil olmak üzere)yöneticiler, müdürler ve çalışanlar
- Şirketin bağlı ortaklığı olan şirketlerin yönetim kurulu üyeleri, yöneticileri, müdürleri ve çalışanları
- Sözleşme döneminde emekli olan yönetim kurulu üyesi, yönetici, müdür veya çalışan
- Şirketin görevlendirmesi üzere bağlı ortaklık olmayan bir şirkette görev yapan yönetim kurulu üyeleri (bağımsız yönetim kurulu üyelerinde dahil olmak üzere) ve yöneticiler
Yerel ya da uluslararası ayırt etmeksizin her Sektörden küçük, orta ve büyük ölçekli işletmeler, vakıflar, dernekler, diğer üyelik gerektiren kuruluşlar ve kurumlar, borsada işlem gören şirketler ve ortaklar için teminat verilebilmektedir.
Yöneticileri kimler sorumlu tutabilir?
- Hissedarlar ve ortaklar
- İlgili resmi kurumlar, devlet kurumları
- Alacaklılar
- Rakip firmalar
- Müşteriler
- Şirketin iş yaptığı diğer firmalar
- Şirket çalışanları
- Tasfiye memurları
- Yabancı yatırımcılar
- Tedarikçiler, kreditörler
- Diğer tüm 3. şahıslar
Özellikle gününüzde resmi kurumların yöneticilere kestiği idari para cezaları, sorumluluklarına istinaden devlet alacaklılarının yönetim kurulundan tahsil edilebilmesi, yabancı hissedarların, pay sahiplerinin dolaylı zararları için açabileceği tazminat davaları, şirketin yöneticiler aleyhine açabileceği sorumluluk davaları, çalışanların yöneticilerine karşı açabileceği tazminat davaları söz konusu olabilecektir.
Yönetim kurulu üyeleri ve yöneticiler, tazminata hükmedildiklerinde eğer yönetici sorumluluk sigortaları yoksa kendi şahsi mal varlıklarından ödeme yapmak zorunda kalacaklardır.
Günümüzde yüksek tazminatların dışında ayrıca savunma masraflarda ciddi büyüklükte olabilmektedir.
Sigorta şirketlerinin düzenleyeceği yönetici sorumluluk sigortası poliçeleri tüm bu masrafları yöneticiler adına ödeyecek ve yöneticilerin mal varlığı böylelikle korunacaktır
