Araç sahiplerinin her zaman dile getirdikleri sorunların başında yapılan araç masrafları vardır. Akıllara ilk gelen araç masrafı yakıt masrafı gibi gözükse de, her aracın onlarca masraf kalemi olduğunu unutmamak gerekir.
Araç alma hayali kuranların aklında en büyük gider yakıt masrafıdır. Yakıt her ne kadar büyük bir masraf kalemi olsa da bir aracın yakıt dışında onlarca gideri bulunmaktadır. Her ne kadar yıllık bütçenin büyük bir bölümünü kapsasa da, teker teker bakıldığında yapılan bu araç masraflarının zaruri olduğu görülmektedir. Araç masraflarını aracın kullanım, bakım masrafları ve yasal ödemeler olarak üçe ayırabiliriz.
Bir aracın yıllık masrafları başlıklar halinde aşağıdaki gibi incelenebilir. Bu giderlerin hepsi zorunlu olmasa da şehir hayatının getirileri arasındadır.
- Kullanım Masrafları
- Yakıt
- Otopark
- Bakım Masrafları
- Periyodik Bakım
- Lastik Değişimi
- Oto Yıkama
- Yasal Ödemeler
- Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV)
- Rutin Muayene
- Zorunlu Trafik Sigortası
- Kasko
- Köprü ve Otoyol Ücretleri
Araç Kullanım Masrafları:
Araç kullanım masraflarının en büyük bölümünü şüphesiz ki yakıt tüketimi oluşturmaktadır. Özellikle günümüzde her gün değişiklik gösteren yakıt ücretleri sebebiyle yıllık bir masraf çıkartmak zor olsa da, Mart 2022 tarihinde benzinin litre fiyatı 20 TL, motorinin ise litre fiyatı 22 TL’dir. Yakıt tüketiminin araçtan araca değişiklik gösterdiği göz önüne alındığında, araç sahiplerinin aylık ve yıllık yakıt tüketimlerini kendi araç model ve motor güçlerine göre hesaplamaları daha doğru olacaktır.
Bununla beraber şehir hayatının zorluklarının başında gelen park yeri sorunu da araçların yıllık masraflarına eklenebilir. Bu noktada da her otoparkın kendi ücret tarifesi olduğunu düşünürsek fiyatlar değişiklik göstermektedir. 2022 yılı itibariyle İstanbul’da otopark ücretlerinin ilk saati 7-30 TL arasında değişmektedir. Park süresi uzadıkça ücret kademeli olarak artmaktadır.
Araç Bakım Masrafları:
Araçların bakım masrafları ise bir diğer gider kalemidir. Araçların yakıt tipine göre periyodik bakımlarına girmeleri gerekmektedir. Araç periyodik bakım zamanı benzinli araçlar için 15.000 km’de, dizel araçlar için 10.000 km’de gerçekleştirilmelidir. Araçların modellerine ve markalarına göre değişiklik gösteren periyodik bakım ücretleri 2021 yılı fiyatlandırmasına göre 1000 TL ile 6000 TL arasında değişmektedir.
Lastik değişimi aracın hava şartlarına adapte olabilmesi ve güvenli bir sürüş deneyimi yaşamak için gereken kuralların başında gelir. Başlıca, yazlık ve kışlık olarak ikiye ayrılan araç lastiklerini 3 yıldan fazla kullanmak güvenlik açısından tehlikelidir. 2022 yılı itibariyle kış lastikleri 500 TL ile 10.000 TL arasında fiyat değişikliği göstermektedir. Yaz lastiklerinin ise ücret aralığı 500 TL ile 15.000 TL arasında değişmektedir.
Araç bakım masraflarına eklenebilecek bir diğer madde de oto yıkama masrafıdır. Zorunlu olmamakla beraber iç-dış temizliği profesyonel olarak yapılan araçların daha hijyenik bir sürüş keyfi yaşattığı unutulmamalıdır. Detaylı iç- dış temizlik ücreti yaklaşık olarak 1000 TL’dir. Bu temizliğin içine boya parlatma, motor-jant temizliği ve çizik giderme gibi maddeler de eklenince ücret 2000 TL’ye kadar çıkabilmektedir.
Yasal Ödemeler:
Tüm araç sahiplerinin kanunlar çerçevesinde zorunlu olarak yaptıkları ödemeleri yasal ödemeler altında toplayabiliriz. Bu yasal ödemelerin başında motorlu taşıtlar vergisi, rutin muayene ve zorunlu trafik sigortası gelmektedir. Bu ödemeler aracın marka, model ve motor gücüne göre değişiklik göstermektedir. 2022 yılı itibariyle en düşük MTV tutarı 136,25 TL, en yüksek tutar ise 62.633 TL olarak belirlendi. Her yıl Ocak ve Temmuz ayında ödenen motorlu taşıt vergisini ise zorunlu trafik sigortası takip etmektedir. 2022 yılı zorunlu trafik sigortası tarife ücretleri en düşük 1103 TL en yüksek ise 5592 TL olarak belirlendi. Zorunlu trafik sigortasında kademeli sistem ücretlendirmesi yapılmaktadır. Yine zorunlu olan araç muayene ücretleri de 2022 yılı itibariyle otomobil, kamyonet, minibüs, römork ya da yarı römorklu araçlarda 507,40 TL’dir.
Son olarak, yasal ödemeler başlığı altında kasko trafik sigortası ile köprü ve otoyol ücretleri bulunmaktadır. Bununla beraber araç model ve markasına göre kasko sigortasının primleri farklılık gösterebileceği gibi, araç sahibinin kendi isteği doğrultusunda eklenecek teminatlar ve tamamlayıcı sigortalarla bu ücret değişiklik gösterebilir.
